درآمدهای حج در مسیر توسعه مراکز خرید مکه
شاید تنها تصویر ذهنی ما از مکه،کعبه باشد اما اگر جز فعالان صنعت خرده فروشی باشید قطعا تصاویر دیگری از این شهر در ذهن شما شکل خواهد بست. تصویری از مراکز خرید و خرده فروشی این شهر 2 میلیون نفری که به واسطه حضور همه ساله زائران از نقاط مختلف جهان به منطقه ای اقتصادی تبدیل شده است.حال تصور تعداد بی شماری از تاور کرین‌های در حال فعالیت در گوشه گوشه این شهر برای شما صحنه غریبی نخواهد بود،زیرا با توجه به اتخاذ تصمیمات جدید دولت عربستان مبنی بر گسترش مراکز خرید و خرده فروشی در این شهر به میزان سه برابر وسعت کنونی طی 8 سال آینده تصور این امر دیگر دوراز ذهن نخواهدبود،که گوشه گوشه این شهر 153 کیلومتر مربعی به محلی برای احداث مراکز خرید تبدیل شود.
این شهر با توجه به پتانسیل بالا در حوزه خرده فروشی کماکان بستر مناسبی برای گسترش این صنعت به شمار می رود و براساس برنامه های توسعه‌ای دولت همچنان در مسیر توسعه قرار خواهد داشت این در حالی است که طی سالیان اخیر و به واسطه توسعه زیر ساخت‌ها و گسترش امکانات و نیز طرح گسترش مسجد الحرام چهره این شهر تاریخی دستخوش تغییرات شگرفی شده است. در کنار توجه به گسترش امکانات و اماکن تجاری احداث هتل ها نیز در تغییر چهره این شهر موثر بوده است و در کنار این تغییر باعث افزایش درآمد های ناشی از صنعت توریسم شده است.
براساس آمار درآمدهای این شهر در بازه زمانی 5 روزه برگزاری مراسم حج بالغ بر 4.2 میلیارد دلار می باشد که براساس پیش بینی‌ها این رقم تا سال 2022 به 5.6 میلیارد دلار افزایش پیدا خواهد کرد همین امر در سرعت بخشی به امر توسعه این شهر کمک شایانی نموده است.
پتانسیل های صنعت خرده فروشی در این شهر باعث شده است تا روند احداث مراکز خرید باسرعت بیشتری دنبال شود.بانگاهی به وسعت 300 هزار مترمربعی مراکز خرید این شهر و میزان بازدید زائرین آنها که رقمی بالغ بر 8.5 میلیون نفر در سال می باشد، افزایش سه برابری وسعت مراکز خرید امری منطقی و اقتصادی به نظر می رسد.لازم به ذکر است با توجه به بهبود و گسترش زیرساخت های لازم همچون افزایش تعداد هتل ها و گسترش شبکه حمل و نقل شهری از طریق راه اندازی مترو شهری و خط ریل پرسرعت پیش بینی می شود تا سال 2030 مکه میزبان بالغ بر 30 میلیون زائر باشد. با نگاهی به این آمار توسعه فضاهای خرده فروشی تا رسیدن به مرز 850 هزار مترمربع امری منطقی می باشداین در حالی است که در حال حاضر بخش اعظمی از خرید زائرین و ساکنین این شهر در نزدیکی شهر جده انجام می شود و توسعه فضاهای خرده فروشی می تواند مانع از سفرهای بی مورد آنها و تبدیل شدن مکه به یک مرکز تجاری استراتژیک شود.
در حال حاضر 77 درصد فضاهای خرده فروشی مکه را فروشگاه‌ها و بازارهای سنتی که در اصطلاح عامیانه "سوق" نامیده می شوند تشکیل داده اند و 23 درصد مابقی به مراکز کوچک متمرکز که متراژ آنها بین 1000 تا 3000 متر مربع است اختصاص یافته است.فقر مراکز تفریحی مناسب و رستوران‌ها در کنار عدم برخورداری از مراکز خرید کافی در مقایسه با تعداد بی شمار زائرین از دیگر دلایل طرح‌های توسعه‌ای صنعت خرده فروشی در شهر مکه می باشد.با این وجود چندین مرکز خرید مدرن در حال گذراندن مراحل نهایی احداث و افتتاح هستند،ولیکن مکه همچنان پتانسیل فراوانی برای فعالیت‌های خرده فروشی دارد.
