تداوم حیات یکی از نخستین دستاوردهای بشر در هاله‌ای از ابهام
صنعت چرم آری یا نه!
دلایل تولد و تداوم حیات صنعتی که منحصر به طیف خاصی از جوامع در تمامی ادوار است و امروز به عنوان یکی از تجملاتی‌ترین و خطرناک‌ترین گونه‌های پوشش در دنیای فشن خودنمایی می‌کند، پارادوکسی عجیب است.
در سال‌های اخیر، جمعیت‌های دفاع از حقوق حیوانات در سراسر جهان، گزارش‌های مختلفی از کشتار و زجرکش کردن حیوانات مختلف برای به دست آوردن پوست آن‌ها منتشر کرده‌اند.
این گزارش‌ها حاکی از آن است که حیوانات حتی پس‌ازاینکه پوستشان کنده شده است، تنفس، ضربان قلب، حرکت به جهات و حرکت پلک‌ها بین 5 تا 10 دقیقه مشهود است و آن‌ها مجبورند کنده شدن پوست خود را تا وقتی گردنشان زیر پای قصاب له شود تحمل کنند.
اما واقعیت آن است که نمی‌توان از قدمت این صنعت چشم پوشید و به‌راحتی آن را از لیست انواع پوشیدنی‌ها و محصولات تزئینی کنار گذاشت.
چرم از نخستین کشفیات و دستاوردهای کاربردی بشر در طول تاریخ بوده و اجداد و نیاکان ما از این کشف بزرگ در راستای حفظ خود از پیشامد‌های محیطی و طبیعی استفاده می‌کردند. شکار حیوانات وحشی در آن زمان به جهت استفاده از گوشتشان برای غذا انجام می‌شد اما این نیاز تکامل پیدا کرد و سپس از پوست حیوانات برای تولید کفش، لباس و چادر جهت اسکان استفاده شد.
گسترش بازارهای فعالیتی و صنعتی شدن در قرون ۱۸ و ۱۹ میلادی تقاضاهای جدیدی را در استفاده از پوست و چرم ایجاد کرد.
در این دوران نیاز به کفش‌های سبک‌تر و شیک‌تر و ایجاد تغییرات اساسی در رنگ و طراحی محصولات چرمی ایجاد شد.
چرم دباغی‌شده بسیار ضخیم بود، این چیزی نبود که در قرون صنعتی از سوی بازار پذیرفته شود، بنابراین استفاده از نمک کروم اتخاذ شد که در راستای آن دکوراسیون منزل‌ها و طراحی پوشاک و کیف و کفش چرمی دست‌خوش تحولی عظیم شد.
با این وجود و در تمامی سالیان صنعتی شدن عرصه پوست و چرم، افراد بسیاری تمایل به خرید و استفاده از اجناس و البسه چرمی دارند درحالی‌که از واقعیت زجر کشیدن و چگونگی استفاده چرم برای تهیه کالا بی‌خبر هستند.
در این راستا حرکات قابل‌تأمل بسیاری از سوی صاحبان برند در جهان به‌منظور ایجاد آگاهی در مخاطبان برای فهم نحوه تهیه و تولید این محصولات انجام‌شده است.
به‌طور مثال، شرکت تبلیغاتی بانکوک و مراکز اصلی فروش تایلند با سازمان PTE "سازمان حمایت از حیوانات" برای جلوگیری از این گرایش متحد شدند و کالاهای چرمی لوکس را در ویترین فروشگاه‌های مد بانکوک به نمایش گذاشتند تا تلنگری به خریداران کالای چرم بزنند.
خریداران و علاقه‌مندان به لباس و لوازم چرمی زمانی که داخل کیف، کفش، کیف پول و موارد دیگر را بررسی می‌کنند وحشت می‌کنند. داخل این کالاهای به‌ظاهر شیک گوشت مصنوعی حیوانات، کیسه خون مصنوعی و یک قلب تپنده ساختگی قرار دارد. خریداران از همه‌جا بی‌خبر پس از دیدن این صحنه وحشت می‌کنند و از کالای موردعلاقه خود دور می‌شوند، این همان هشدار بیدارباشی است که افراد بااطلاع از آن، باید از خرید هر جنس چرمی دوری کنند و زندگی حیوانات را به خطر نیاندازند.
از سویی دیگر هستند افراد، گروه‌ها و رسانه‌هایی که حتی در صورت رکود بازار چرم، بازهم نگران این صنعت هستند و دلسوزانه به بررسی مصائب این صنعت می‌پردازند تا شاید چاره‌ای اندیشیده و مشکلات موجود را از سر راه خود بردارند.
آن‌ها معتقدند معادل 80 درصد مواد اولیه موردنیاز چرم‌سازی‌ها پوست خام است و این در حالی است که کارخانه‌های چرم‌سازی در تهیه آن با مشکلات متعددی مواجه هستند. بدین معنی که تمام مسائل موجود در دام‌پروری اعم از واردات گوشت و خشک‌سالی درنهایت به صنعت چرم‌سازی بازمی‌گردد و این صنعت را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
مسائل ناشی از پرورش و نگهداری سنتی دام، گسترش امراض دامی و پوستی، روش‌های سنتی استحصال پوست، بی‌توجهی به نگهداری و حمل‌ونقل صحیح پوست و فقر شدید تکنولوژی ازجمله مشکلات صنعت چرم کشور است.
کشتار سنتی دام به علت ضایعات بالا، کیفیت پوست و چرم ایرانی را تا حد زیادی کاهش داده و موجب کاهش توان رقابت‌پذیری تولیدات این صنعت در مقایسه با انواع محصولات مشابه سایر کشورها شده است.
با توجه به این امر حساسیت کاری در جمع‌آوری پوست دام‌ها باید بسیار زیاد باشد زیرا در صورت کوچک‌ترین خراش، پوست دام قابل‌استفاده نیست و در کشتار سنتی نیز به دلیل عدم دقت کافی در کشتار، اغلب پوست‌های به‌دست‌آمده خراش برداشته و به هدر می‌رود.
مسائلی مانند افزایش قیمت به دلیل گران شدن برخی از مواد اولیه ازجمله پوست خام و کمبود برخی دیگر از این مواد مانند زاج، مازوج و همچنین بالا رفتن حقوق کارگران، مالیات، عوارض و بیمه منجر به افزایش هزینه های تولید در این بخش شده است.
از طرفی فرسوده بودن ماشین‌آلات چرم‌سازی، نبود تسهیلات مناسب برای نوسازی و تکمیل خطوط تولید، کمبود نقدینگی و مشکلات فراوان مالی واحدها، فقدان حمایت جدی از صادرات، قاچاق و واردات کالاهای مشابه از دیگر نارسایی‌ها است که نیاز به توجه بیشتر مسئولان ذی‌ربط دارد زیرا وجود این موانع، مانع از تولید چرم باکیفیت شده و می‌شود.
البته نبود نمایندگی شرکت‌های خارجی در کشور، جهت ارائه تکنولوژی و تکنیک‌های نوین موردنیاز این بخش نیز باعث شده که صنعت چرم‌سازی رشد مطلوبی نداشته باشد.
تمام آنچه تا به اینجا عنوان شد پارادوکسی عجیب است درباره چرایی تولد و تداوم حیات صنعتی که منحصر به طیف خاصی از جوامع در تمامی ادوار بوده و امروز به عنوان یکی از تجملاتی‌ترین و خطرناک‌ترین گونه‌های پوشش در دنیای فشن خودنمایی می‌کند.
خبرگزاری ایسنا در گزارشی با اشاره به اینکه حتی سلبریتی‌های فعال در عرصه تبلیغات صنایع چرم طبیعی، از روند تهیه این محصول جذاب خبر ندارند و آن را با صنایع غذایی در این بخش مقایسه می‌کنند.
هرچند عده‌ای از افراد که به گیاهخواری روی آورده‌اند نیز باوری مشابه معترضان به تولید محصولات چرم طبیعی داشته و معتقدند این نیز تبعات منفی بسیاری برای محیط‌زیست و تداوم حیات حیوانات اهلی بر روی کره زمین دارد.
