از معضل آیفون تا غوغای آمازون
مصرف کنندگان آمریکایی از تخفیف‌های چشمگیر عرضه شده برای همه کالاها استفاده کرده و جمعه سیاه امسال، ۹.۱۲ میلیارد دلار خرید آنلاین کردند.
آمار برندهای ادوب و ادوب آنالیتیکس (بخش تحلیلی این شرکت) نشان داد هزینه آنلاین در جمعه سیاه، ۲.۳ درصد افزایش یافت زیرا مصرف‌کنندگان با وجود پیشنهادهای خریدی که از اکتبر آغاز شده بودند، منتظر خرید در روزهای خرید بزرگ بودند.
«ادوب آنالیتیکس» که تجارت الکترونیکی را با آنالیز تراکنش‌های وب سایت‌ها را ارزیابی می‌کند، به اطلاعات خرید ۸۵ درصد صد فروشنده اینترنتی بزرگ در آمریکا دسترسی دارد. پیش بینی شده بود فروش جمعه سیاه، یک درصد رشد خواهد کرد. ادوب انتظار داشت دوشنبه سایبری، بزرگترین روز خرید آنلاین فصل باشد و فروش آنلاین به ۱۱.۲ میلیارد دلار برسد که این اتفاق هم رخ داد.
انتظار می‌رفت مصرف کنندگان پس از این که شیوع کووید ۱۹ در 2 سال گذشته باعث کاهش خرید حضوری شد، به فروشگاه‌ها هجوم ببرند اما صبح جمعه سیاه، فروشگاه‌ها در بخش‌هایی از آمریکا، ازدحام کمتر از حد معمولی را مشاهده کردند و خرید حضوری در مقایسه با سال گذشته، تنها ۲.۹ درصد افزایش داشت. شهروندان آمریکایی سراغ تلفن‌های هوشمند خود رفتند تا خرید تعطیلات را انجام دهند و آمار ادوب نشان داد خرید با موبایل، ۴۸ درصد از کل فروش دیجیتالی جمعه سیاه را تشکیل داد.طبق آمار مسترکارت، فروش حضوری و آنلاین در آمریکا بدون در نظر گرفتن خودرو، امسال ۱۲ درصد در مقایسه با سال گذشته افزایش یافت.
معضل آیفون
یافته‌های ادوب نشان داد خریداران عمدتا برای خرید دستگاه‌های الکترونیکی، کالاهای خانگی هوشمند و تجهیزات صوتی هزینه کردند و اسباب بازی و کالاهای ورزشی، پرفروش‌ترین بودند. دستگاه‌های ایکس باکس سری ایکس و پلی استیشن ۵ و همچنین پهپادها و مک بوک اپل در میان کالاهای محبوب خریداران بودند. سیاری از خریدارانی که خواهان جدیدترین مدل‌های گران آیفون بودند، از جمعه سیاه فروشگاه‌های آمریکا دست خالی برگشتند. دان ایوز، تحلیلگر شرکت «وِدباش سکیوریتیز» در یادداشتی نوشت: کمبود آیفون شدت گرفته و این موضوع در بسیاری از فروشگاه‌ها، شعبه‌های فروش اپل و کانال‌های آنلاین محسوس است. ما بر این باوریم که با نزدیک شدن به دسامبر، کمبود آیفون ۱۴ پرو بر اساس مدل یا رنگ یا ظرفیت حافظه در بسیاری از شعبه‌های اپل، ۲۵ تا ۳۰ درصد بیش‌تر از حد معمول است که در آستانه فصل خرید تعطیلات، نشانه خوبی برای اپل نیست.» پس از اینکه یک منبع آگاه در فاکسکان(تولیدکننده اصلی محصولات اپل) به رویترز گفت به دلیل اعتراض کارکنان در کارخانه بزرگ این شرکت، تولید آیفون ممکن است کمتر شود، ارزش سهام اپل 2 درصد سقوط کرد. اپل در بیانیه‌ای در هفتم نوامبر اعلام کرده بود انتظار می‌رود مدل‌های آیفون ۱۴ پرو و آیفون ۱۴ پرو مکس به تعداد کمتر از پیش‌بینی این شرکت به بازار عرضه شوند. کارخانه فاکسکان در چین مدل‌های گران‌قیمت اپل از جمله آیفون ۱۴ پرو را تولید می‌کند. این کارخانه که بزرگترین کارخانه تولید آیفون اپل در جهان است، با محدودیت‌های سخت‌گیرانه کووید-۱۹ کلنجار می‌رود که باعث نارضایتی کارگران و مختل شدن تولید در آستانه کریسمس و تعطیلات سال نوی چینی شده است. فروشگاه زنجیره‌ای «بِست بای» آمریکا هفته گذشته درباره کمبود مدل‌های گران‌قیمت آیفون در فصل خرید تعطیلات امسال هشدار داده بود.بر اساس گزارش رویترز، تحلیلگر وِدباش پیش‌بینی کرد حدود هشت میلیون دستگاه آیفون در مناسبت جمعه سیاه فروخته شده است که کمتر از ۱۰ میلیون دستگاهی است که در سال گذشته فروش رفته بود. زمان انتظار برای آیفون ۱۴ پرو در وب‌سایت اپل اکنون به ۴۰ روز رسیده و زمان انتظار احتمالا در هفته‌های آینده که مصرف‌کنندگان بیشتری تلاش می‌کنند این مدل را برای هدیه دادن خریداری کنند، افزایش پیدا می‌کند.
اعتصاب در آمازون
در این شرایط، کارگران و فعالان کارگری آمازون در حدود 30 کشور از جمله ایالات متحده از کار کناره‌گیری کردند و اعتراضاتی را برای حقوق و شرایط کاری بهتر برگزار کردند. به دنبال درخواست افزایش دستمزدها، بسیاری از کارگران فروشگاه بزرگ اینترنتی آمازون در روز جمعه سیاه که یکی از شلوغ‌ترین روزهای خرید در سراسر جهان است، دست به اعتصاب زدند. هر ساله برخی گروه‌ها در توییتر با هشتگ MakeAmazonPay# کمپینی را تبلیغ می‌کنند که همزمان با جمعه سیاه، روز سرنوشت‌سازی برای آن‌ها و سایر خرده‌فروشان رقم بخورد. بیانیه این کمپین به این شرح است: «در جمعه سیاه، در روزی که قبلاً روز MakeAmazonPay# نام‌گذاری شده است، اتحادیه‌ها، جامعه مدنی و مقامات منتخب مترقی شانه به شانه در یک روز جهانی اقدام خواهند کرد تا کمپین‌های نفرت‌انگیز چند میلیون دلاری آمازون برای کشتن تلاش‌های اتحادیه کارگری را محکوم کنند.»
به گزارش نیویورک پست، مونیکا دی سیلوستره، نماینده کارگران آمازون که به این اعتصاب کمک می‌کند، گفت: «این اولین بار است که آمازون روز اعتصاب بین‌المللی دارد. این بسیار مهم است، زیرا با شرکت بزرگ جهانی مانند آمازون نمی‌توان به تنهایی در سطح محلی، منطقه‌ای یا ملی مقابله کرد.»
گفته می‌شود کارمندان خواستار دستمزد و شرایط کاری بهتر شده‌اند. آماندا جیرینگ، یکی از سازمان‌دهندگان ارشد این کمپین اعتصابی می‌گوید: «امروز اینجا هستیم تا به آمازون بگوییم اگر می‌خواهید امپراتوری خود را حفظ کنید، باید با اتحادیه ما صحبت کنید و حقوق و شرایط کارگران را بهبود ببخشید. کارگران آمازون بیش از حد کار می‌کنند، دستمزد کمی دریافت می‌کنند و می‌خواهند این وضعیت پایان یابد.»
درخواست افزایش دستمزد در بسیاری از کشور‌ها سبب اقداماتی مثل اعتصاب شده، زیرا بحران هزینه‌های زندگی به بودجه خانوار‌ها آسیب زده و افزایش دستمزدها با تورم فزاینده هماهنگ نبوده است.این تورم در پی آغاز جنگ اوکراین، اختلال در زنجیره تامین انرژی و غذا و همچنین اعمال چندین بسته تحریمی بر روسیه ایجاد شده است. تحریم‌ها داد و ستد با روسیه را که یکی از مهم‌ترین صادرکنندگان غلات و انرژی بوده، مختل کرده است.اقدامات کارگری هم در فروشگاه‌های Whole Foods که آمازون مالک آن است و سایر مکان‌ها در بسمر و آلاباما برنامه‌ریزی شده است. کریستی هافمن، دبیرکل اتحادیه جهانی UNI، گروهی که رهبری اعتراضات را برعهده دارد، در بیانیه‌ای گفت: «زمان آن فرا رسیده است که غول فناوری فورا اقدامات افتضاح و ناایمن خود را متوقف کند، به قانون احترام بگذارد و با کارگرانی که می‌خواهند شغل خود را بهتر کنند، مذاکره کند..»
از جمله کشورهایی که آمازون با اعتصاب و اعتراض در آن‌ها روبه‌رو شد، طبق اعلام اتحادیه جهانی UNI شامل آرژانتین، استرالیا، اتریش، بنگلادش، بلژیک، برزیل، کامبوج، کانادا، جمهوری چک، فرانسه، آلمان، مجارستان، هند، ژاپن، هلند، لهستان، اسلواکی، آفریقای جنوبی، ترکیه و بریتانیا می‌شود.همچنین، فعالان کارگری اروپایی از توقف برنامه‌ریزی شده کار در چندین مرکز در سراسر قاره خبر دادند.اتحادیه وردی آلمان اعلام کرد توقف کار در 10 انبار در این کشور برنامه‌ریزی شد. اتحادیه‌های SUD و CGT فرانسه خواستار اعتصاب در 8 انبار آمازون در این کشور بودند. اعتصاب‌کنندگان از آمازون خواست قراردادهای چانه‌زنی جمعی را برای بخش خرده‌فروشی و تجارت پستی به رسمیت بشناسد و خواستار توافق جمعی بیش‌تر در مورد شرایط کاری خوب شد.
این در حالی ست که سخنگوی آمازون در آلمان در بیانیه‌ای گفت: «به‌عنوان یک کارفرما، آمازون حقوق، مزایا و فرصت‌های توسعه عالی را ارائه می‌دهد. همه در یک محیط کاری جذاب و ایمن کار می‌کنند.»
براساس گزارش مرکز ساماندهی راهبردی، ائتلافی از اتحادیه‌ها نزدیک به نیمی از آمار مصدومیت‌ها که در انبارهای ایالات متحده در سال 2021 ثبت شده است، مربوط به انبارهای آمازون بوده است. همچنین، آمازون قبلاً از سابقه ایمنی خود دفاع کرده و افزایش میزان آسیب در انبارهای این شرکت را رد کرده است.
منبع: RUETERS
