رسانه‌های اجتماعی با بیش از 5.17 میلیارد کاربر از قدرتمندترین ابزارها در جهان امروزند. مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها برای اتصال، تحقیق و ارتباط به آنها متکی‌اند و تاثیرشان همچنان درحال افزایش است. انتظار می‌رود تا سال 2027 بیش از 5.85 میلیارد کاربر وجود داشته باشد.
محبوبیت رسانه‌های اجتماعی به بالاترین سطح خود رسیده است و هیچ نشانه‌ای از کاهش سرعت در آن دیده نمی‌شود. در سال 2022، کاربران در سراسر جهان به‌طور متوسط 151 دقیقه در روز را در رسانه‌های اجتماعی سپری کرده بودند. اخیرا این زمان به‌طور متوسط سه‌دقیقه در سال افزایش یافته؛ به این معنی که تا پایان دهه می‌تواند به 170 دقیقه در روز برسد. از آوریل 2023 به‌طور میانگین کاربران اینترنت 16 تا 64 ساله از بیش از 6 پلتفرم اجتماعی استفاده کرده‌اند. Facebook با بیش از 2.9 میلیارد کاربر فعال ماهانه در سراسر جهان، یک غول رسانه اجتماعی باقی‌مانده است. مارک زاکربرگ پیش‌بینی می‌کند این پلتفرم تا سال 2030، پنج‌میلیارد کاربر داشته باشد. یوتیوب دارای 2.5 میلیارد کاربر فعال ماهانه است و واتس‌اپ و اینستاگرام، دومیلیارد کاربر در ماه دارند. TikTok، Snapchat، Twitter، Pinterest و چند مورد دیگر فهرست 15 پلتفرم اجتماعی پرکاربرد امروز را تکمیل می‌کنند. بااین‌حال پتانسیلی برای تغییر همه آمارها در سال‌های آینده وجود دارد.
TikTok سریع‌تر از هر پلتفرم بزرگ دیگری رشد می‌کند و طبق پیش‌بینی‌ها بین سال‌های 2023 تا 2024، 9.3 درصد و بین سال‌های 2024 تا 2025، 7 درصد گسترش می‌یابد. برخلاف پیش‌بینی زاکربرگ، رشد Facebook در همان زمان کمتر از یک درصد خواهد بود. پیش‌بینی می‌شود پلتفرم‌های کوچک‌تر و خاص‌تر، تعداد زیادی از کاربران را در سال‌های آینده جذب کنند. در یک نظرسنجی نزدیک به 60 درصد از افراد زیر 30 سال گفتند پلتفرم‌های اجتماعی کوچک‌تر را ترجیح می‌دهند.
برخی کارشناسان رسانه‌های اجتماعی همچنین پیش‌بینی می‌کنند رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز که به کاربران کنترل بیشتری می‌دهند در آینده نزدیک بر بازار تاثیر خواهند گذاشت. نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی، هوش‌مصنوعی و AR همگی این پتانسیل را دارند فضای رسانه‌های اجتماعی را مختل کنند.
Facebook در دوسال گذشته کاربران خود را از دست داده و ممکن است این روند نزولی ادامه یابد. بین سال‌های 2020 تا 2022، تعداد کاربران فعال در ایالات‌متحده و کانادا یک‌میلیون کاهش یافته است.
اگرچه ارزش متا در سپتامبر 2021 به بیش از یک تریلیون دلار رسید اما تا اکتبر 2022، این شرکت نزدیک به 700 میلیارد دلار از ارزش بازار خود را از دست داد و به 268 میلیارد دلار رسید. خبر خوب برای متا این است که پلتفرم Threads آنها به‌سرعت درحال پیشرفت است. این پلتفرم در جولای 2023 به‌عنوان جایگزینی برای Twitter شروع به کار کرد و در عرض یک هفته 100 میلیون عضو داشت.
Facebook در مبارزه برای دلار و کاربران تنها نیست. از زمانی که ایلان ماسک Twitter را در اکتبر 2022 تصاحب کرد، این پلتفرم تغییرات زیادی ایجاد کرده است و بسیاری از کاربران مخالفت خود را اعلام کرده‌اند. بیش از 600 نفر از هزار تبلیغ‌کننده برتر این پلتفرم از ژانویه 2023 سرمایه‌گذاری خود را متوقف کرده بودند. این باعث کاهش 60 درصدی درآمد تبلیغاتی پلتفرم بین اکتبر 2022 تا ژانویه 2023 شد. تعداد تبلیغات برندهای بزرگ در Twitter به میزان قابل‌توجهی در ماه‌های پایانی سال 2022 کاهش یافت.
تا دو سال آینده شاید بیش از 30 میلیون کاربر Twitter را ترک کنند. تحلیلگران می‌گویند مسائل فنی و «محتوای نامطلوب» نکاتی است که کاربران را به ترک Twitter سوق می‌دهد. یک نظرسنجی از مرکز تحقیقات پیو نشان می‌دهد 60 درصد از کاربران Twitter بین مارس 2022 و مارس 2023 به مدت چند هفته از این پلتفرم استراحت کرده‌اند. یک‌چهارم کاربران می‌گویند فکر نمی‌کنند یک سال دیگر از این پلتفرم استفاده کنند.
پلتفرم‌های جدید
با تغییر چشم‌انداز رسانه‌های اجتماعی، فضا برای ظهور پلتفرم‌های دیگر باز است. برای بسیاری از کاربران سابق Twitter،BlueSky در حال تبدیل شدن به پلتفرم انتخابی است. BlueSky یک پلتفرم رسانه اجتماعی درحال ظهور است که مانند Twitter عمل می‌کند. این برنامه بسیار شبیه به Twitter به‌نظر می‌رسد و توسط مدیرعامل سابق Twitter، جک دورسی ساخته‌شده است.
علاقه جست‌وجو در BlueSky در اواخر سال 2022 رو به افزایش گذاشت. تفاوت اصلی این است که BlueSky غیرمتمرکز است؛ به این معنی که داده‌های کاربر توسط این پلتفرم ذخیره نمی‌شود و در سرورهای مستقل وجود دارد. از زمان راه‌اندازی در فوریه ۲۰۲۳، فقط در نسخه بتا در دسترس است. تخمین‌ها نشان می‌دهد این برنامه بیش از 375 هزاربار دانلود شده است. حجم جست‌وجو برای رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز از سال 2019، 850 درصد افزایش یافته است.
Mastodon یکی دیگر از برنامه‌های غیرمتمرکز رسانه‌های اجتماعی است. درواقع از سال 2016 وجود داشته اما از وقتی Twitter دست‌به‌دست شد، محبوبیتش افزایش یافته است. از اواسط سال 2023، این پلتفرم ماهانه 1.4 میلیون کاربر فعال دارد. این میزان در مقایسه با ۲.۵ میلیون کاربر ماهانه کاهش یافته و بالاترین رقمی است که درست پس از تسلط ماسک روی Twitter به ثبت رسیده. از سوی دیگر، BeReal یک پلتفرم درحال رشد است و شاهد افزایش کاربرانی شده که به‌دنبال اصالت در رسانه‌های اجتماعی هستند. این برنامه به‌طور تصادفی به کاربران هرروز یک‌زمان دودقیقه‌ای اختصاص می‌دهد تا هرجا هستند، عکسی از خود ارسال کنند. کاربران نمی‌توانند پست‌های کاربران دیگر را ببینند؛ مگر اینکه عکس‌های خود را پست کنند. این اپلیکیشن بین ماه می ۲۰۲۲ تا ژانویه ۲۰۲۳ شاهد افزایش ۳۱۳ درصدی کاربران بوده. استفاده از BeReal در سال 2023 فراز و نشیب‌های خود را داشت اما بسیاری از برندهای زیبایی به این پلتفرم پایبند هستند.
اینفلوئنسرهای رسانه‌های اجتماعی
انتظار می‌رود بازار اینفلوئنسرهای رسانه‌های اجتماعی در سال 2024 به 24 میلیارد دلار افزایش یابد. بااین‌حال برندها دیگر ترجیحی برای افراد مشهور برجسته نشان نمی‌دهند. درعوض آنها به میکرو اینفلوئنسرها (10 تا 50 هزار دنبال‌کننده) و نانو اینفلوئنسرها (1-10 هزار دنبال‌کننده) روی می‌آورند. 39 درصد از برندها گفته‌اند به‌دنبال کار با اینفلوئنسرهای نانو هستند و 30 درصد گفتند مایلند با میکرو اینفلوئنسرها کار کنند.
HubSpot گزارش می‌دهد 80 درصد از متخصصان بازاریابی در حال حاضر با اینفلوئنسرها کار می‌کنند. حجم جست‌وجو برای نانو اینفلوئنسر در پنج‌سال گذشته 86 درصد افزایش یافته است.
شرکت‌ها به‌طور متوسط 53 درصد از بودجه بازاریابی خود را صرف استراتژی‌های دیجیتال می‌کنند اما بودجه‌ها درحال‌حاضر محدودند و 70 درصد از بازاریابان انتظار داشتند کاهش بودجه درطول سال 2023 ادامه یابد. یک نانو اینفلوئنسر یا میکرو اینفلوئنسر بین 10 تا 500 دلار برای هر پست در اینستاگرام دستمزد می‌گیرد. اینفلوئنسرهایی که بیش از 100هزار فالوور دارند، می‌توانند برای هر پست بین 5 تا 10 دلار هزینه کنند.
اینفلوئنسرهای اینستاگرام با فالوورهای کمتر معمولا برای هر پست هزینه کمتری دریافت می‌کنند. اینفلوئنسرهایی با فالوورهای کمتر اغلب با مخاطبان خود فعال‌تر هستند. 44 درصد از بازاریابان ترجیح می‌دهند با اینفلوئنسرهایی که دنبال‌کنندگان کمتری دارند کار کنند، زیرا آنها هزینه کمتری دارند. اکنون تقریبا نیمی از برندها محصولات خود را مستقیما در برنامه‌های رسانه‌های اجتماعی می‌فروشند.
در سطح جهانی پیش‌بینی می‌شود درآمد تجارت اجتماعی در سال 2024 به بیش از 1.2 تریلیون دلار و تا سال 2030 به 6.2 تریلیون دلار برسد. تجارت اجتماعی سه‌برابر سریع‌تر از روش‌های خرید سنتی رشد می‌کند و تا سال 2025 بیش از 16 درصد از کل هزینه تجارت الکترونیک را به‌خود اختصاص خواهد داد.
تجارت اجتماعی در TikTok
دامنه تجارت اجتماعی TikTok به‌سرعت درحال رشد است. Facebook و اینستاگرام در بازار تجارت اجتماعی پیشرو هستند، اما حضور TikTok به‌سرعت درحال رشد است.
در سال 2022، تعداد مصرف‌کنندگانی که محصولی را از طریق TikTok خریداری کرده‌اند، نسبت به سال گذشته بیش از 72 درصد رشد داشته‌اند و به 23.7 میلیون نفر رسیده است. این رقم احتمالا در سال 2024 حتی بیشتر خواهد شد. تا سال 2025، پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد 37.8 میلیون خریدار در این پلتفرم وجود دارد. TikTok اخیرا ویژگی جدیدی به نام Shop را معرفی کرده است که به کاربران امکان می‌دهد معاملات خرید خود را بدون ترک پلتفرم انجام دهند. درگذشته خریداران مجبور بودند تراکنش‌های خود را در یک مرورگر درون برنامه‌ای انجام دهند. این برنامه یک تجربه خرید یکپارچه را در برنامه ایجاد می‌کند. رشد تجارت اجتماعی TikTok این برند را وادار می‌کند تا مراکز تکمیل محصول خود را در ایالات‌متحده افتتاح کند. این می‌تواند کارایی مغازه‌های کوچک را به‌طور اساسی بهبود بخشد و راهی را برای فروشندگان اجتماعی کوچک فراهم کند تا کسب‌وکار خود را افزایش دهند.
تجارت اجتماعی در Snapchat
Snapchat ثابت کرده در تجارت اجتماعی، همه‌جانبه است. این پلتفرم از فناوری AR برای بهبود تجربه خرید استفاده می‌کند. لنز خرید مستقیما به کاتالوگ‌های یک برند پیوند می‌خورد، سپس کاربران می‌توانند از لنز AR برای امتحان کردن چیزهایی مانند لوازم‌آرایشی و لباس استفاده کنند. این برند می‌گوید کاربران ۶ میلیارد بار در روز با ویژگی‌های واقعیت‌افزوده پلتفرم درگیر می‌شوند و ۹۳ درصد از آنها می‌خواهند از واقعیت‌افزوده برای خرید استفاده کنند.
تجارت اجتماعی در پلتفرم‌های Meta
متا یکی از برندهای اجتماعی است که اخیرا به تجارت اجتماعی علاقه نشان داده است. رشد تجارت‌الکترونیک در این پلتفرم کند است. این برند اخیرا خرید زنده را از Facebook و Instagram حذف کرده، اما این احتمالا نشان‌دهنده یک استراتژی جدید تجارت اجتماعی برای آینده خواهد بود. در آوریل 2023، Metaاعلام کرد تبلیغات فروشگاه خود را به برندهای بیشتری گسترش خواهد داد تا مشتریان بتوانند مستقیما از تبلیغات خریدهای بیشتری انجام دهند و خریدهای درون‌برنامه‌ای را از طریق فروشگاه‌ها گسترش دهند. مصرف‌کنندگان در Facebook به‌زودی این گزینه را خواهند داشت که مستقیما از تبلیغات خرید کنند. در ایالات‌متحده، Metaدیگر به برندهای جدید اجازه راه‌اندازی فروشگاه بدون‌استفاده از Checkout با Facebook یا Instagram را نخواهد داد. تا آوریل 2024، همه فروشگاه‌ها تسویه‌حساب درون‌برنامه‌ای دارند.
آینده خدمات مشتری
امروزه خدمات مشتری برای بسیاری از برندها دردسرساز شده است. تقریبا 20 درصد از برندها در سال 2022 کیفیت تجربه مشتری را کاهش دادند. 61 درصد از مصرف‌کنندگان تنها پس از یک تجربه خدمات بد به مشتری به یک برند متفاوت روی می‌آورند. این یک جهش 22 درصدی نسبت به سال 2021 بود. بیش از 30 درصد از مشتریان انتظار دارند خدمات مشتری در دنیای پساکرونا پاسخگوتر و همدلانه‌تر باشد. فقط 20.7 درصد از پاسخ‌دهندگان نظرسنجی گفته‌اند انتظار تغییر خدمات مشتری پس از همه‌گیری را نداشته‌اند. با وجود پیشرفت در هوش‌مصنوعی و چت‌بات‌ها، اکثر مصرف‌کنندگان همچنان می‌خواهند با یک عامل انسانی اختصاص داده‌شده ارتباط برقرار کنند. حجم جست‌وجو برای «خدمات مشتری همه‌کانالی» در پنج‌سال گذشته تقریبا 860 درصد افزایش یافته است. مصرف‌کنندگان از روش‌های ارتباطی متنوع و فزاینده‌ای برای تماس با برندها استفاده می‌کنند و می‌خواهند برندها تعاملات خود را به‌طور یکپارچه از کانالی به کانال دیگر منتقل کنند. تقریبا 20 درصد از مصرف‌کنندگان ترجیح می‌دهند از رسانه‌های اجتماعی برای پشتیبانی مشتری استفاده کنند. Meta گزارش می‌دهد هر ماه بیش از 20 میلیارد پیام بین مشاغل و مصرف‌کنندگان در این پلتفرم ردوبدل می‌شود. Glossier از برندهایی است که به‌طور مرتب به توییت‌های مشتری پاسخ می‌دهد و به‌سرعت به خریداران کمک می‌کند. از آنجا که نسل‌های جوان‌تر بیشتر از رسانه‌های اجتماعی برای پشتیبانی مشتری استفاده می‌کنند، احتمالا این روند به شتاب خودش ادامه دهد.
بسیاری از مصرف‌کنندگانی که به‌زودی به قدرت خرج کردن خواهند رسید، هرگز دنیایی را بدون‌اینترنت نمی‌شناسند. این احتمال وجود دارد اولین انتخاب آنها برای خدمات مشتری رسانه‌های اجتماعی باشند. نزدیک به 50 درصد از کاربران اینترنت بین 16 تا 34 سال از شبکه‌های اجتماعی به‌عنوان منبع اصلی اطلاعات هنگام تحقیق در مورد برندها بهره می‌برند. نسل‌های قدیمی‌تر همچنان در مورد استفاده از رسانه‌های اجتماعی به‌عنوان موتور جست‌وجو، اعداد بالایی را ارسال می‌کنند. 44 درصد از افراد 35 تا 44 ساله از شبکه اجتماعی برای جست‌وجو و 38 درصد از افراد 45 تا 54 ساله از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند.
وقتی صحبت از نسل Z به‌میان می‌آید، 36 درصد از افراد بیشتر در رسانه‌های اجتماعی به جست‌وجوی برندها می‌پردازند تا از طریق موتورهای جست‌وجو. مصرف‌کنندگان زیر 24 سال احتمالا برندها را در رسانه‌های اجتماعی جست‌وجو می‌کنند. در ژانویه 2022، 84 درصد از مردم در یک ماه گذشته در یک موتور جست‌وجو حضور داشته‌اند؛ درحالی‌که 95 درصد در رسانه‌های اجتماعی بوده‌اند.
حتی گوگل اذعان کرده کاربران جوان‌تر به‌عنوان اولین گام در کشف محصول به‌جای جست‌وجو در گوگل به Instagram یا TikTok روی می‌آورند و احتمالاً این رفتار کاربر در آینده ادامه خواهد داشت. Instagram، YouTube و Facebook بزرگ‌ترین پلتفرم‌ها برای جست‌وجو در رسانه‌های اجتماعی هستند. اکثر جست‌وجوگران شبکه‌های اجتماعی به‌دنبال رستورانند. این روند باعث می‌شود برندها محتوای رسانه‌های اجتماعی خود را به‌طور خاص برای جست‌وجو بهینه کنند. برندهایی که می‌توانند به‌طور یکپارچه کلمات کلیدی را در دسته و نمایه خود ادغام کنند، بیشتر در جست‌وجوهای اجتماعی نشان داده می‌شوند.
همان‌طور که استراتژی‌های بهینه‌سازی تکامل می‌یابند، چندین پذیرنده اولیه، مشاوره ارائه می‌کنند و میلیون‌ها کاربر در حال تماشای ویدئوها هستند.
نتیجه‌گیری
چشم‌انداز رسانه‌های اجتماعی مدت‌هاست که تحت‌سلطه چند بازیگر کلیدی است اما چندین تغییر مهمی می‌تواند ماجرا را عوض کند. تغییر ترجیحات مصرف‌کننده و اولویت‌های تجاری هر دو در سال‌های آینده تاثیرگذار خواهند بود.
کارشناسان رسانه‌های اجتماعی می‌گویند برندها به سرمایه‌گذاری در تجارت اجتماعی و بازاریابی تاثیرگذار معتبر ادامه خواهند داد. فرصت‌های جدید درحال ظهورند. برندها این شانس را دارند با بهینه‌سازی محتوای خود برای جست‌وجو و ارائه خدمات پاسخگویی سریع به مشتریان از طریق رسانه‌های اجتماعی، خود را از رقبا متمایز کنند.
