همزمان با خیزش موج دوم ویروس کرونا، افزایش موارد ابتلا در سراسر جهان موجب افزایش وحشت و نگرانی مردم شده بود.
تا اواخر موج دوم بیش از ۹۰ هزار مورد ابتلا تأیید شده و تعداد جانباختگان از سههزار نفر گذشته بود. این در حالی است که ۱۱۵ مورد قطعی ابتلا و یک مورد مرگ در بریتانیا تأیید شده بود.
ترس باعث شده بود رفتار مردم تغییر کند و این قابل درک است؛ فروش ژل ضدعفونی دست (که سازمان جهانی بهداشت آن را برای پیشگیری پیشنهاد کرده بود) ۲۵۵ درصد در ماه فوریه با افزایش روبهرو بود.
در این بین خردهفروشیها و خواروبارفروشیها با انبار کردن مواد، به نظر خودشان بهترین استراتژی را برای سپری کردن دوران شیوع موج دوم ویروس کرونا اتخاذ کرده بودند.
در چنین شرایطی فروشگاه بوتس اعلام کرده بود افزایش قابل ملاحظه فروش ضدعفونیکننده دست موجب شده این فروشگاه برای مشتریان محدودیت خرید بگذارد؛ هر مشتری فقط دو عدد. البته این فروشگاه گفته بود هنوز در انبارهای خود موجودی دارد.
سوپرمارکتها به مشتریان هشدار تأخیر در تحویل اقلام خوراکی میدادند. فروشگاه «اکادو» به مشتریان هشدار داده بود با «تقاضای بیش از حد» برای تحویل در منزل مواجه شده است.
اقلامی مثل دستمال توالت هر روز کمیابتر میشد چون مردم به صورت عمده خرید میکردند اما آیا واقعاً لازم بود بخرند و انبار کنند تا برای یک دوره قرنطینه شخصی یا شاید بیماری آماده باشند؟ آیا سراسیمه خرید کردن بیشتر مشکلساز نبود تا چارهساز؟ میگویند مردم بریتانیا علاوه بر ضدعفونیکننده دست، اقلام دیگری مثل دارو و خوراکی هم انبار میکردند. تعدادی از کاربران آمریکایی توییتر عکسهایی از قفسههای خالی سوپرمارکتهای «کاستکو» را دست به دست میکردند که ظاهراً در اثر ترس مردم از ویروس کرونا به این روز درآمده بود. در بریتانیا هم اکادو به مشتریان هشدار داده بود تقاضا بالاست. در ایمیلی که به مشتریان ارسال شده بود: «به نظر میرسد تعداد افرادی که سفارشهای عمده میدهند از همیشه بیشتر شده است. به همین دلیل، زمانهای تحویل زودتر از انتظار در حال پر شدن است.»
فروشگاه «اکادو» گفته این به خاطر کمبود زمان تحویل بود نه به علت کمبود اقلام خوراکی اما برونو مونتین، تحلیلگر ارشد در مؤسسه برنستین و مدیر زنجیره تأمین تسکو در آسیا گفته بود شیوع وسیع ویروس کرونا میتواند «منجر به سراسیمه خریدکردن، قفسههای خالی و شورش برای غذا» شود.
مونتین اظهار داشت: «بله، هرجومرج و آشفتگی پیش خواهد آمد اما صنعت از آشفتگیها خواهد کاست تا غذای ملت را تأمین کند.»
در حوزههای دیگر افزایش خرید دارو و اقلام بهداشتی را گزارش کرده بودند. شایام مورجاریا، سرپرست داروسازان در داروخانه آنلاین «یوکی مدز» میگفت: «خرید داروهای ضدسرفه و سرماخوردگی، ویتامین، محصولات بهداشتی و ماسک صورت افزایش یافته است. مردم همیشه نگران، هر کاری از دستشان برآید، انجام میدهند تا از خود مقابل شیوع ویروس کرونا مراقبت کنند.»
کنسورسیوم خردهفروشان بریتانیا (بیآرسی) اعتقاد داشت شرکتهای خردهفروشی چندان تحت تأثیر قرار نگرفته بودند. اندرو اوپی، مدیر غذا و پایداری در «بیآرسی» گفت: «اختلال در زنجیره تأمین محدود بوده و موجودی کالا در بازار همچنان خوب است. خردهفروشان همکاری نزدیکی با تأمینکنندگان داشته و رفتار مصرفکنندگان را زیر نظر داشتد تا هر تغییری که در تقاضا رخ دهد پیشبینی کنند.»
به اعتقاد او فروش ضدعفونیکننده دست به این علت افزایش یافته بود که افراد و شرکتها رعایت «احتیاط» را میکنند. این، معقول است و خردهفروشان هم اقدامات لازم را انجام میدادند تا پاسخگوی افزایش تقاضا برای برخی اقلام بهداشتی خاص باشند.
مقامات دولت بریتانیا آمادگی کامل برای پیشگیری از کمبود در این کشور را داشتند. دراواخر این دوره زنجیرههای تأمین با اختلال مواجه بودند اما هیچ علامتی از اختلال عمده در عرضه مواد غذایی وجود نداشت. تولیدکنندگان مواد غذایی و نوشیدنی بریتانیا سازوکارهای محکمی داشتند.
مارکوس کروگر، کارشناس اقتصادی شرکت دان و بردستریت در زمینه دادهها و تحلیل مالی توضیح داد تداوم گسترش ویروس کرونا میتواند بر کسبوکارها، زنجیرههای تامین آنها و به طور کلی بر اقتصاد تأثیر بالقوه بگذارد. دادهها نشان میدهد 51هزار شرکت در سرتاسر جهان مستقیماً از مناطق درگیر در چین اقلام خود را تهیه میکنند و پنج میلیون شرکت دیگر به طور غیرمستقیم کالاهای مورد نیاز خود را به دست میآورند. کرهجنوبی و ایتالیا و شرکتها باید ریسک بالقوه زنجیره تأمین و فعالیت شرکتهای خود را ارزیابی کنند. با اینکه وضعیت در چین رو به بهبودی است و چندین کارخانه مجددا بازگشایی شده اما زنجیره تأمین همچنان تا چند هفته تحت فشار خواهد بود. این اختلال در زنجیره تأمین در شرایطی رخ داده بود که شرکتهای انگلیسی با بلاتکلیفی مربوط به احتمال اجرای تعرفه و سهمیهبندی دادوستد بین انگلیس و اروپا در پایان دوره گذار برگزیت در ماه دسامبر روبهرو بودند. در این بین به نظر میرسد مردم نباید دچار «وحشت خرید» شوند اما در صورت قرنطینه خانگی شاید لازم باشد به فکر انبار کردن باشند.
مطلقا دلیلی برای وحشتزده خرید کردن، یا خرید و انبار کردن کالا در حجم بالا وجود ندارد. در صورت قرنطینه خانگی باید اقداماتی صورت گیرد تا اقلام غذایی به هنگام نیاز در دسترس باشد اما چنانچه نیاز به قرنطینه خانگی باشد این اقدام خود به خود صورت خواهد گرفت و البته در صورتی که تصمیم به این کار گرفته شود باید برای آسایشگاهها و سایر اماکن تدابیری اندیشید.
منبع: FINANCIALPOST.COM