حدودا سال 2007 بود که کم‌کم گوشی‌های هوشمند رواج پیدا کرد و دو سال بعد وقتی مدیا مورد توجه مردم قرار گرفته بود، کوین سیستروم و مایک کرایگر شبکه اجتماعی اینستاگرام را بنا کردند. این شبکه اجتماعی اوایل به دلیل رایج نبودن استفاده از گوشی آیفون و اختصاصی بودن این اپلیکیشن در سیستم‌عامل ios چندان مورد استقبال قرار نگرفت اما در ادامه با اضافه شدن این برنامه به سیستم‌عامل اندروید کاربران زیادی را به سوی خود جذب کرد تا جایی که در حال حاضر ماهانه یک میلیارد کاربر در این بستر فعالیت مستمر دارند.
مدتی بعد پس از استقبال کاربران از این شبکه اجتماعی، صاحبان کسب‌وکار به این نتیجه رسیدند که می‌توانند از این دنیای جادویی رنگ و تصویر به‌عنوان ویترینی برای شهرت بیشتر نام خود استفاده کنند. همچنین پس از شیوع بیماری کرونا به علت اینکه کاربران وقت زیادی را در اینستاگرام صرف می‌کردند، استقبال کسب‌وکارها برای معرفی برند خود در این شبکه اجتماعی بیشتر شد و شاهد اقبال کم‌نظیر مردم به خرید آنلاین بودیم.
در این میان فروشگاه‌های زنجیره‌ای به‌عنوان بخش مهمی از صنعت ریتیل جهان، با پیوستن به اینستاگرام می‌توانستند افزون بر جذب مخاطبان به شعب خود، آخرین اخبار را به اطلاع دنبال‌کنندگان برسانند. در این نوشتار با توجه به اهمیت این موضوع در دنیای دیجیتال، روش‌های جذب مخاطب را بررسی و سعی کردیم با تطبیق این روش‌ها با صفحات فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ جهان میزان تاثیر آنها را بیان کنیم. جالب است بدانید برخی از این فروشگاه‌ها در سراسر جهان با اینکه نسبت به سایر رقبای خود صفحه‌ای قوی نساخته‌اند، اما به دلیل اعتبار و شهرت‌شان، از دنبال‌کننده‌های زیادی برخوردار هستند. والمارت مصداق بارز و عینی این موضوع است. چنان‌که در ادامه مشاهده می‌کنید رقبای والمارت صفحات خود را عامه‌پسندتر مدیریت می‌کنند اما والمارت به دلیل شهرت و محبوبیت خود، علاوه‌بر دنبال‌کننده، لایک‌های بیشتری نیز دارد.
در عین حال متاسفانه در ایران فروشگاه‌های زنجیره‌ای قدیمی همچون شهروند، رفاه و اتکا با وجود اعتباری که از دیرباز میان مخاطبان خود دارند، صفحات پرطرفداری در دنیای مجازی ندارند.
روش‌های جذب مخاطب
همان‌گونه که در سئو سعی می‌کنیم مطلب‌مان بیشترین بازدید را در گوگل داشته باشد، در اینستاگرام سعی داریم تا در اکسپلورر دیده شویم. برای دست‌یافتن به این هدف، باید تعداد بازدید بیشتری از پست‌ها داشته باشیم و این امر نیازمند مخاطب بیشتری است. به‌صورت کلی سه روش برای جذب مخاطب در اینستاگرام وجود دارد: جذب ارگانیک، تبلیغات و فالو موقت.
جذب ارگانیک: بدیهی است که این شیوه موثرترین راه برای دستیابی به مخاطبان پایدار و فعال خواهد بود؛ چراکه مخاطب جذب محتوای صفحه شده و به‌خاطر عوامل خارجی همچون مسابقه، تبلیغ و... صفحه را فالو نکرده که مدتی بعد آن را آنفالو کند. تولید محتوای اصیل بهترین روش برای بالا بردن بازدید صفحه در میان مخاطبان است. در این مسیر باید یک استراتژی برای خود تعریف کنید که بتوانید طی آن با شناخت، پیش‌بینی و تحلیل دقیق رفتار مشتری، مسیر مخصوص به خود را پیش بگیرید. در این راه باید بتوانید ارتباط نزدیکی با مخاطب برقرار کنید و یک سیر داستانی واحد برای صفحه خود بسازید.
تبلیغات: این روش اگر به صورت اصولی انجام شود طبعا موثر خواهد بود. برای این کار ابتدا باید مخاطب خود را به درستی بشناسید؛ یعنی به‌صورت کلی بدانید که دقیقا چه طیف مخاطبی با چه سطح و چه دریافتی‌هایی لازم دارید. به این ترتیب می‌توانید صفحه‌های درستی برای ثبت تبلیغات خود انتخاب کنید. فرض کنید صفحه‌ای برای فروش کتاب دارید. تبلیغ کتاب در صفحه‌ای که تماما دابسمش پست می‌کند نمی‌تواند بازده آنچنان مناسبی برای شما داشته باشد پس با شناخت سلیقه کاربر خود، تبلیغات یا تبادلات را در صفحات مورد علاقه همان کاربر انجام دهید. علاوه‌بر این شما با استفاده از تبلیغات می‌توانید مشتریان ثابتی برای خود ایجاد کنید، به این ترتیب که اقداماتی انجام دهید تا اعتماد مخاطب را جلب کنید. این امر زمانی میسر است که به مشتری نشان دهید برند شما می‌تواند تاثیرات مثبتی در جامعه فعلی داشته باشد و شیوه‌های جدید استفاده از محصول را ارائه دهید. به‌عنوان مثال کلیپ‌های استفاده از محصولات خود را تولید کنید.
فالو موقت: این روش که معمولا توصیه نمی‌شود جذب دنبال‌کننده به‌شکل موقت است. به این صورت که روبات‌هایی صفحه‌هایی با هشتگ مرتبط با محتوای صفحه خود را فالو می‌کنند و پس از اصطلاحا بک دادن آن افراد، معمولا تا 24 ساعت صفحه را آنفالو می‌کنند. این روش نامناسب‌ترین راه برای جذب کاربر است چراکه مخاطبان خیلی سریع چنین صفحه‌هایی را آنفالو می‌کنند.
موارد مهم در جذابیت
چگونه با شکل ظاهری صفحه مخاطب را جذب پیج کنیم؟
استفاده از رنگ‌های گیرا و گرافیک قوی در پست‌ها
همانطور که در قوانین عکس‌های تبلیغاتی استفاده از رنگ‌های جذاب ضروری است، به کار بردن پست‌‌هایی با اینگونه رنگها که در نگاه اول نظر کاربر را جلب کند، می‌تواند رسالت تبلیغات صفحه را به نحو احسن به نمایش بگذارد. تا به حال به تابلوی سردر فروشگاه‌ها دقت کرده‌اید؟ فروشگاه‌ها تلاش می‌کنند تابلویی طراحی کنند که در نگاه اول برای عابران جذاب باشد. حتما تابلوهای پرزرق و برق با رنگ‌های گرم فروشگاه‌ها را دیده‌اید. استفاده از این تابلوها باعث می‌شود مشتریان به‌صورت ناخودآگاه گرایش بیشتری به بازدید از فروشگاه داشته باشند. علاوه‌بر این در طراحی گرافیکی مثلا از نورپردازی خاص یا رنگ‌های گرم استفاده می‌کنند و این امر باعث می‌شود مشتریان به‌صورت ناخودآگاه گرایش بیشتری به رفتن به سوی فروشگاه داشته باشند. در اینستاگرام هم باید از رنگ‌هایی استفاده کنید که برای مخاطب گیرا و چشم‌نواز باشد. استفاده از رنگ‌های سرد و بی‌روح مخاطب را وادار به بازدید از پست‌های صفحه نمی‌کند. به‌علاوه طراحی گرافیکی قوی بر میزان تاثیرگذاری شما بر مخاطب می‌افزاید و نشان‌دهنده ارزش بالای مخاطب نزد صاحبان برند است. استفاده از این رنگ‌های گیرا در صفحات اینستاگرام فروشگاه‌هایی همچون tesco، rewe، 7_eleven و... دیده می‌شود.
داشتن کاور مناسب
ایجاد یک کاور مناسب تا حد زیادی می‌تواند به شخصی‌سازی برند شما کمک کند. داشتن کاور یکسان می‌تواند علاوه‌بر ایجاد یک تم مناسب برای صفحه، باعث شود مخاطب با دیدن طرح خاص یک پست، سریعا به نام برند شما پی ببرد. این کاور می‌تواند استفاده از طرح‌های بسیار ساده باشد، مثل خطوط مقطع یا یک قاب ساده اما تأثیر آن روی زیبایی صفحه و شخصی‌سازی پست‌های شما بی‌نظیر است. فروشگاه‌هایی نظیر spar، rewe، aldi، 7_elaven، وین‌مارکت و افق‌کوروش به خوبی از این قابلیت استفاده کرده‌اند.
هشتگ‌گذاری مناسب
استفاده درست از هشتگ‌ها در اینستاگرام علاوه‌بر اینکه کمک بزرگی به بیشتر دیده شدن پست‌ها می‌کند، می‌تواند در شخصی‌سازی برند و پست‌های شما موثر باشد. به طور کلی هشتگ‌ها در اینستاگرام دو کاربرد عمده دارند: اول هشتگ‌های داغ که مربوط به اخبار روز هستند و دوم هشتگ‌های اختصاصی هر صفحه که با کلیک کردن روی آنها فقط پست‌های مربوط به همان نشان داده شوند. اگر فروشگاهی بتواند علاوه‌بر پست‌های مربوط به فروشگاه، پست‌های مرتبط با اخبار روز را در صفحه منتشر کند استفاده از هشتگ روز می‌تواند بازدید پست را بیشتر کند. فروشگاه آلدی به خوبی از این هشتگ‌گذاری در صفحه اینستاگرام خود استفاده کرده و حاصل آن تعداد لایک‌های بیشتر بوده است. در حالی که تعداد دنبال‌کننده‌های صفحات مختلف آلدی با رقبای خود برابری می‌کند، اما تعداد لایک‌های پست‌های آن بیشتر بوده و علت این امر علاوه بر ظاهر مناسب هشتگ‌گذاری درست است.
تلاش برای حفظ مخاطب
تمام راه‌حل‌های ذکر شده، در راستای جذب اولیه مخاطب بود. قطعا می‌دانید که در حوزه دیجیتال‌مارکتینگ امتیاز حفظ و نگهداشت کاربر از جذب کاربر جدید بالاتر است. از این رو که رضایت هر کاربر خود می‌تواند موجب جلب کاربران جدید باشد؛ اما هر کاربر ناراضی با اشاعه نارضایتی خود به سایرین مانع از اضافه شدن کاربر جدید می‌شود؛ یعنی هر کاربر یک کانال تبلیغاتی بالقوه است. در شبکه اجتماعی اینستاگرام روش‌های مختلفی برای حفظ مخاطبان وجود دارد. مخاطبان معمولا به دنبال صفحه‌ای هستند که چیزی به دانسته‌های آنها بیفزاید. در حوزه فروشگاه‌های زنجیره‌ای معمولا ساخت ویدیو‌های آموزشی در مورد محصولاتی که در آن فروشگاه قابل خریداری است، رایج و پرطرفدار است. چنان‌که ما این موضوع را در صفحه فروشگاه‌های زنجیره‌ای داخلی همچون شهروند نیز می‌بینیم.
نویسنده: نونا صابری‌قمی
گارشناس تولید محتوای صنعت خرده فروشی
