موفقیت در تجارت و خردهفروشی اتفاقی نیست که یکشبه رخ دهد. رسیدن به قله مستلزم طی کردن روند و ایجاد فرآیندی مناسب است و در واقع تمام موفقیتها، پیامد ایجاد یک راهکار مناسب تلقی میشود. این راهکارها در قالب شاخهها و ابزارهای متعدد دستهبندی میشود و امروزه تجارت آنلاین با بهرهگیری از اپلیکیشنهای موفق یکی از هموارترین مسیرها در راه موفقیت در خردهفروشی و تجارت است.
بارها پیش آمده روزهايی را تجربه کردهايم که پس از صرف زمان زيادی در جستوجوی کالای مورد نظرمان در پاساژها و مراکز خريد ناکام ماندهايم. در این شرایط، خسته و نااميد به خانه برگشتيم و به طور اتفاقی، کالا يا سرويس مورد نيازمان را در بستر اينترنت يافتهايم. اگر از طريق يک کسبوکار آنلاين موفق به خريد میشديم، همه ناکامیهای ساعات پيشين دیگر وجود خارجی نداشت!
در همه لحظات ناکامی و موفقيت در چنين مواردی، مزايای اينترنت و کسبوکارهای آنلاين را هرچند مختصر با خود مرور کردهايم، اما تا به حال چقدر به اهمیت تجارت الکترونیک در تسهیل این فرآیند فکر کردهایم؟ رونق تجارت الکترونیک چگونه سبک زندگی ما را تغییر میدهد؟
مفهوم پلتفرم
اگر از چند متخصص مشغول در حوزههای مختلف بخواهيد پلتفرم را تعريف کنند، به احتمال زياد با چند تعريف متنوع مواجه ميشويد. با گذر زمان و توسعه فناوری، تعبير ما از پلتفرم در حوزه کسبوکار کمی تغيير کرد؛ تعبيری که امروزه با سازوکار تجارت الکترونيک سازگارتر است. شاید بهتر باشد علت برتری کسبوکارهای الکترونیک نسبت به پلتفرمهای سنتی را در همین مفهوم جستوجو کنیم.
ابعاد مختلف ماجرا
با اضافه شدن تکنولوژی به پلتفرمها در دنيای امروز، پلتفرم و انسان و تکنولوژی در کنار هم در تلاش برای رفع نيازها برمیآيند. تحليلهای ما در مورد يک پلتفرم بايد سه بعد تکنولوژی، انسان و اقتصاد را بررسی کند. البته در پلتفرمها و کسبوکارهای سنتی همه ابعاد غیر از تکنولوژی حضور دارند اما ورود تکنولوژی و به وجود آمدن تجارت الکترونيک، پيچيدگی تحليلها را بالا برده است.
ابعاد مرتبط با فناوری
ارتباطات گسترده و تغییرات سریع، نشان از تحول در شاخص زندگی امروز ما نسبت به گذشته است؛ ابعادی که ثمره حضور فناوریهای نوین است. تکنولوژی، عامل اصلی تغییر در سبک و سیاق کسب وکارهاست. والمارت برای توسعه بايد به صورت حضوری در محلی حاضر شود و امور مربوط به احداث فروشگاهها، انبارها و... را پيادهسازي کند، اما آمازون چنين نيست و بستر آنلاين، کارها و سرعت توسعهاش را بهشدت بیشتر کرده است. آمازون بهعنوان يک تجارت الکترونيک و والمارت بهعنوان يک تجارت سنتی در دو سر طيف بازارهاي مدرن و سنتی قرار دارند و کمکم به هم نزديک خواهند شد. همانطور که آمازون در پی ايجاد فروشگاههای فيزيکی است، والمارت هم فروش آنلاين خود را تقويت میکند.
مقیاسپذیری
در پلتفرمهای سنتی تعداد محدود فروشگاه منجر به مراجعه تعداد محدود مشتريان میشود؛ درصورتی که در تجارت الکترونيک محدوديتی وجود ندارد و همين عامل برای پيشی گرفتن تجارتهای الکترونيک از کسبوکارهای سنتی کفایت میکند. یک کسبوکار سنتی برای دسترسی بیشتر به مشتریان خود ناچار است تعداد فروشگاههای خود را با صرف هزینه زیاد افزایش دهد اما در پلتفرمهای آنلاین، دسترسی به تعداد بیشتری از مشتریان، به کمک تکنولوژیها و فناوریها امکانپذیر میشود. اين مساله ارزشی را برای يک مجموعه خلق میکند که صاحب کسبوکار و مشتری هردو از آن بهره میبرند.
تطبیقپذیری
تطبیق بسیار سریع با تغییرات فضای کسبوکار در پلتفرمها بسیار راحتتر و کمهزینهتر است. علاوهبر عدم وابستگي به مکان، ويژگی تغييرپذيری سريع که منجر به تطبيقپذيری کسبوکارهای آنلاين میشود، عامل مهمی در رشد و توسعه آنهاست.
ارتباطات و خلق ارزش
نبايد فراموش کرد بستر پيشرفت کسبوکارهای آنلاين با فراگير شدن اينترنت و در دسترس بودن آن برای طيف وسيعي از مردم جامعه فراهم شد. در مورد پلتفرمهای مدرن هم ماجرای مشابهی وجود دارد؛ اين پلتفرمها بايد در دسترس باشند و نيازهای ما را برطرف کنند اما خود اين پلتفرمها زماني محبوب شدند که اينترنت از حالت نسبتاً گران خارج شد و با قيمتی ارزان در دسترس همه قرار گرفت. اگر اينترنت فراگير نبود هيچکدام از اين کسبوکارها به چنين موفقيتهايی نمیرسيدند. بارها ديدهايم يک تکنولوژی به دليل عرضه شدن در زمان نامناسب، يعنی در زماني که بستر جامعه براي پذيرش آن آماده نبوده، شکست خورده و حذف شده است.کافي است برترين کسبوکارهای جهان را نگاه کنيم تا کوکاکولا را بهعنوان يک کسبوکار سنتی کنار مجموعهای از کسبوکارهای آنلاين مثل فيسبوک، گوگل، مايکروسافت و... ببينيم. کسبوکارهاي آنلاين با ايجاد ارتباط بين مخاطبان منجر به ارزشآفرينی ميشوند و ادامه اين روند منجر به افزايش ارزش کسبوکارها خواهد شد.
ارزشآفرینی
اگر کمی عمیقتر به کسبوکارهای مدرن نگاه کنیم، میبینیم آنها با برقراری یک شبکه ارتباطی بین فروشندهها و مشتریان، ارزشی را در ذهن مخاطبانشان آفریدهاند که از یک کسبوکار سنتی برنمیآید. در این فرآیند، خلق ارزش با توانمندسازی مخاطب صورت میگیرد و تجربه کسبوکارهای آنلاین هم آن را تایید میکند.
فعالیتهای اجتماعی
یکی دیگر از برتریهای قابل توجه کسبوکارهای الکترونیک نسبت به انواع سنتی کسبوکارها، تعامل مستقیم و غیرمستقیم خریداران و فروشندهها در بستر اینترنت است؛ تعاملی که آثار مثبت آن از عوامل رشد چشمگیر تجارت الکترونیک است. مثلا در خرید از یک پلتفرم سنتی مجبوریم در محل حاضر شویم، گشتی در فروشگاهها بزنیم، از فروشندهها پرسوجو کنیم و با بررسی جمیع جوانب خرید کنیم. اما خرید از پلتفرمهای شکلگرفته در بستر فناوری چنین نیست. مثلا حین خرید به نظرات تعداد زیادی از خریداران دسترسی داریم و بررسی نظرات کسانی که قبلا از کالا یا سرویس مدنظر ما استفاده کردهاند، دید ما را نسبت به جوانب خرید چنین کالایی باز میکند. البته نباید نقش شبکههای اجتماعی را در این زمینه نادیده گرفت. دسترسی به نظرات بسیاری از کاربران پلتفرمهای مختلف، امکان تصمیمگیری با بررسی بیشتر را در زمان کمتری نسبت به کسبوکارهای سنتی فراهم میکند.
تغيير شیوه
به عقیده بسیاری از کارشناسان موفقترین کسبوکارهای مدرن آنهایی هستند که میتوانند تغییر پارادایم ایجاد کنند. یک مثال شاخص تغییر پارادایم، تبدیل اندروید به پلتفرم رایج مورد استفاده در بین تعداد زیادی از کاربران ادوات تکنولوژی است. گوگل از مدتها پیش تمایل داشته گوشیهای هوشمند به پارادایم موبایل در دنیا تبدیل شوند که چنین هم شد. واضح است که تغییر پارادایم یکروزه و به آسانی رخ نمیدهد. چنین تغییراتی نیازمند تلاش، ثبات و هوشمندی مغزهای متفکر کسبوکارهای موفق است.
اقتصاد یک پلتفرم مدرن بسیار پیچیده است و از هر زاویهای که به آن نگاه کنیم حرف برای گفتن دارد. یکی از مهمترین عوامل پیشرفت تجارت الکترونیک که در پلتفرمهای موفق به وضوح قابل مشاهده است، تغییر ارزش کل بازار است! ظهور پلتفرمهای تبلیغات منجر شد بازار تبلیغات به شکل مدرن و امروزی درآید. چنین پلتفرمهایی نگاه سنتی و نهچندان کارآمد به تبلیغات را تغییر دادند و ارزش کل بازار تبلیغات را بالا بردند. یک کسبوکار آنلاین به بازار ارزش میبخشد و راه را برای خود و همتایانش باز میکند تا مسیر توسعه را سریعتر و آسانتر طی کنند. نگاهی عمیقتر به ابعاد مختلف تجارت الکترونیک، عوامل رشد و توسعه سریع آن را آشکار میکند. اگر همه عوامل را مثل قطعات یک پازل کنار هم بچینیم، تصویر نهایی، امید به رشد قابل توجه این پلتفرمهاست که آینده درخشانی را برایشان فراهم میکند.
منبع: BLOOMBERG.COM