مؤسسه «کرنی» جدیدترین گزارش خود با عنوان فهرست توسعه خردهفروشی در جهان را منتشر کرد.
این گزارش اهمیت زیادی برای خردهفروشان و سرمایهگذاران این صنعت در جهان دارد. کشورهای قاره آفریقا با رشد جمعیت مثبت و جوان در این گزارش پیشرو هستند؛ بهعنوانمثال، مصر با ۱۹ پله صعود به جایگاه هفتم و مراکش با 6 پله صعود به جایگاه ششم این فهرست رسیدهاند .این گزارش نشان میدهد چگونه دولتهایی با اقتصاد متکی به سوختهای فسیلی، خردهفروشی را راهی برای درآمدزایی غیرنفتی در پیش گرفتهاند. تغییر مرکز ثقل درآمد مصرفکننده از آمریکا و کشورهای توسعهیافته اروپایی به کشورهای آفریقایی، آسیایی و خاورمیانه از دیگر نتایج این گزارش است. نتیجهگیری واقعبینانه از این گزارش میتواند این باشد که همهچیز، مخصوصاً شرایط بازارها چقدر سریع و پیشبینیناپذیر تغییر میکنند.
«سفورا» یکی از بزرگترین فروشگاههای زنجیرهای لوازم بهداشتی و آرایشی در دنیاست. این فروشگاه برای ایجاد تجربه خرید راحت و آرام برای مشتریانش ایدهای ساده اما بسیار کارآمد را اجرا کرده است. ایده به این صورت است که مشتریان هنگام ورود به فروشگاه امکان برداشتن سبد با دو رنگ متفاوت دارند؛ قرمز و سیاه. رنگ قرمز به کارکنان فروشگاه این پیام را میدهد که مشتری به راهنمایی در خرید نیاز دارد. رنگ سیاه اما برای مشتریانی است که ترجیح میدهند بهتنهایی خرید کنند .گردانندگان این فروشگاه زنجیرهای معتقدند خرید لوازم بهداشتی و آرایشی میتواند امری بسیار شخصی تلقی شود. با این نگاه و استفاده از یک ایده ساده، این فروشگاه این پیام را به مشتریانش میدهد که حریم خصوصیشان اهمیت دارد.
فروش خردهفروشی در جهـان ۲/۷ میلیارد دلار برآورد شده است. در کشورهای توسعهیافته این صنعت به بلوغ رسیده و حتی رشد آن کند شده است؛ مثلاً در ایالاتمتحده که بزرگترین بازار خردهفروشی جهان است، میانگین رشد فروش از ۶/۷ درصد در دهه ۱۹۸۰ و ۹/۹ درصد در دهـه ۱۹۷۰، به ۵/۱ درصد در دهه ۱۹۹۰ سقوط کرد. این رشد بین سالهای ۲۰۰۱ تا 2005 به ۲/۶ درصد کاهش یافت. دستیابی به رشدی بالاتر از حد میانگین، نیازمند فعالیت و رقابت در دیگر حوزههاست. از سوی دیگر، در اقتصادهای درحال ظهور که بهسرعت در حال رشد است، باید تقاضایی جدید و روبهرشد را ایجاد کرد. با وجود نوسانات گسترده این کسبوکار، چشمانداز خوبی برای آینده آن بهویژه در کشورهای دارای وضعیت مساعد اقتصادی، ترسیم شده است؛ البته، وقتی شرکتها و خردهفروشان خارجی میخواهند وارد کشورهای دیگر شوند، محدودیتهایی پیش روی توسعه آنها وجود خواهد داشت؛ بنابراین، فرآیند جهانی شدن خردهفروشی، یک فرآیند تدریجی است و تنها از طریق تولیدکنندگان کالاهای مصرفی حاصل نخواهد شد. در کل دنیا، نهادهای سیاسی و اقتصادی، خردهفروشان را وادار میکنند تا با طیف گستردهای از موقعیتها و شرایط چالشبرانگیز دستوپنجه نرم کنند. رکود اقتصادی در ایالاتمتحده عملاً به سایر نقاط جهان هم اشاعه یافته اما کسبوکار الکترونیکی کمتر شامل این رکود شده است. درعینحال، همواره ریسکهای مالی و ناآرامیهای اجتماعی در کشورهای درحالتوسعه بهویژه جنوبشرق آسیا و آمریکای لاتین، وجود دارند. بسیاری از کشورها همچون لهستان، تایلند و آرژانتین قوانینی را تصویب کرده یا در دست بررسی دارند که توسعه فروشگاههای بزرگ و این نوع سرمایهگذاری خارجی را محدود میکنند و حتی طرحهایی برای محدود کردن کار برخی خردهفروشان دارند. هدف از این محدودیتها، حمایت از مالکان کسبوکارهای کوچک و بومی بدون توجه به مزایایی است که مشتریان و مصرفکنندگان میتوانند از حضور سرمایهگذاران خارجی و انتخاب محصولات ارزانتر آنها به دست آورند.
در ایالاتمتحده، بخش خردهفروشی دومین کارفرمای بزرگ در میان بخشهای مختلف محسوب میشود و نزدیک به ۱۸ درصد کل استخدامها متعلق به این بخش است. این رقم در مورد بخش خدمات ۳۱ درصد است. بخشهای دولتی و تولیدی در ردههای بعدی قرار دارند و سهم آنها به ترتیب ۱۶ و ۱۴ درصد است .در انگلیس، بخش خردهفروشی بزرگترین کارفرما به شمار میرود و ۳۵ درصد کل کارکنان در این بخش مشغولبهکار هستند. فروشگاههای موادغذایی همچون خواروبارفروشیها و سوپرمارکتها بالاترین سهم را دارند؛ یعنی ۱۵ درصد. مجرا و کانال عمومی توزیع کالاها که شامل فروشگاههای بزرگ، مراکز بزرگ خرید، انبارها و داروخانههاست، ۱۲ درصد سهم دارد. در این بین، کمترین سهم متعلق به فروشگاههای عرضه مصالح ساختمانی و لوازم باغبانی است. در مقایسه با دیگر بازارهای خردهفروشی همچون آلمان، انگلستان، کانادا و ایالاتمتحده بالاترین سهم اشتغال در بخش خرده فروشی را داراست. برخی بازارهای بزرگ خردهفروشی همچون ژاپن و مکزیک آمار خرده و عمدهفروشی را تلفیق کرده و بنابراین نمیتوان آنها را با کشورهایی مقایسه کرد که فقط آمار بخش خردهفروشی خود را اعلام کردهاند. قالبها و استراتژیهایی که خردهفروشان براساس آنها فعالیت میکنند، در اکثر نقاط جهان بهسرعت درحال تغییر و تحول هستند. این تغییرات ناشی از فناوریها، تغییر در الگوهای خرید مصرفکنندگان و موفقیت نوآوریهای گوناگون است. فناوری باعث بزرگتر و پیچیدهتر شدن سازمانها شده است.
رشد آمار زنان شاغل باعث کاهش زمان صرفشده برای خرید میشود؛ فروشگاههای بزرگ باید به گونهای باشند که مشتری در یکبار مراجعه، تمامی مایحتاج خود را تهیه کند. سوپرمارکتهای بزرگ که مشتریان میتوانند با یکبار مراجعه به آنها، کالاهای متعددی را بخرند به یک قالب جهانی تبدیل شدهاند. بهعلاوه، ارزشی که مشتریان برای این نوع فروشگاهها قائل هستند تا حد زیادی هزینه تأسیس فروشگاههای کوچک را کاهش داده است. با توجه به اینکه صنعت خردهفروشی در بازارهای اشباعشده به بلوغ رسیده و حتی ظرفیتهای مازاد پدیدار شدهاند. خردهفروشان تلاش میکنند تا از طـریق استـراتژیهای گوناگـون، دسـت به تنوعسازی بزنند و به جای تمرکز بر نام تجاری خود، بر برند و نام تجاری محصولات یا فروشگاههایشان تمرکز کنند. آنها استراتژیهای گوناگونی را در راستای رسیدن به این هدف و ارزش تدوین کردهاند.
منبع: BLOOMBERG.COM