مرکز تجارت جهانی دوبی با رونمایی از انبار رباتهایش، عملاً به خاستگاه رباتهای فعال در زمینه خردهفروشی و داخل مراکز خرید تبدیل شد.
یک پارکینگ مجلل در مرکز تجارت جهانی دوبی مشغول اجاره دادن رباتهای هوشمند شده و مشارکتکنندگان در نمایشگاهها یا مراکز خرید و فروشگاههای زنجیرهای از خدمات این رباتها برای معرفی محصولات، راهنمایی مشتریان و ایجاد جذابیتهای بیشتر استفاده میکنند.
البته فروشگاههای «کارفور» از یکی، دو سال پیش، ربات محبوبی به نام «تالی» را در برخی شعب خود به کار میگرفتند اما با این رشد عجیب و غریب تکنولوژی، آینده خردهفروشی احتمالاً بدون انسان رقم خواهد خورد.
دنیای بدون انسان
در همین راستا، ادامه تولید «Pepper» ـ نخستین ربات انساننمای پیشرفته جهان ازسوی «سافت بانک»ـ در هالهای از ابهام قرار گرفته، زیرا برند ژاپنی، ساخت این رباتها را به تعویق انداخته است. به این ترتیب، آیندهای نامطمئن در انتظار «Pepper» است و برخی میگویند به دوران بازنشستگی خود نزدیک میشود.
«Pepper» بهعنوان نخستین ربات انساننمای جهان شناخته میشد که توانایی تشخیص چهره و احساسات انسانها را دارد و فروش آن در سال ۲۰۱۵ با بهای هزار و ۷۹۰ دلار آغاز شد. به همین دلیل نیز برند «سافت بانک» امید زیادی به محصول پرطرفدارش داشت اما کمتر شدن میزان استقبال از این ربات غولپیکر ازسوی بخش تجاری و مردم عادی، نام بزرگ دنیای فناوری ژاپنی را به زانو درآورد و مجبور کرد تا وقفهای در تولید ربات ۱۲۰ سانتیمتری ایجاد کند .تاکنون فقط ۲۷ هزار عدد از این رباتها ساخته شده است؛ درحالیکه انتظار میرفت تعداد رباتها از این رقم بیشتر باشد و همین موضوع نشان میدهد با وجود ادعای «سافت بانک»، ربات مورد استقبال قرار نگرفته یا به دلیل قیمت بالا، خریداران کمی داشته است؛ البته «سافت بانک»، هنوز توقف تولید این ربات را اعلام نکرده و سخنگوی شرکت یادآور شده چنین اتفاقی مقطعی است و یکی از دلایل عدم استقبال را شیوع کرونا و بروز مشکلات مختلف برای مردم جهان میداند. مردم در شرایط کرونا، اولویتهای دیگری برای خرید داشتند و به محض اینکه میزان تقاضا بالاتر برود، دوباره تولید این ربات از سر گرفته خواهد شد. این ربات با همکاری کمپانی رباتیک فرانسوی«Aldebaran» که ازسوی کمپانی سافت بانک خریداری شده، طراحی و در کارخانه «فاکسکان» تایوان تولید شد. ربات جدید میتواند با انسانها ارتباط برقرار کرده، احساساتشان را از چشمهایشان بخواند و با آنها حرف بزند. ربات همچنین میتواند آواز بخواند، خوشامدگویی کرده، جوک تعریف کند و فضایی دوستانه را رقم بزند. کمپانی سافت بانک قصد داشت این ربات را در مراکز خرید و فروشگاههای بزرگ، موزهها، رستورانها و فرودگاهها و همچنین اداراتی با تعداد زیادی ارباب رجوع در سراسر جهان به کار گیرد اما با وجود همه موفقیتها، با موانعی همراه بود که برای سازندگانش مشکلاتی ایجاد کرد. حتی در ژاپن هم کمکم مشتریان نسبتبه ربات جدید کاملاً بیتوجه شده یا حتی آن را خاموش میکردند. بههرحال توقع مردم جهان از رباتها روبه افزایش است و کمپانی سافت بانک هم دو راه بیشتر پیش رو ندارد؛ یا «Pepper» را به سطح قابلقبولی ارتقا دهد یا به فکر ربات هوشمند و پیشرفته دیگری باشد؛ البته این نخستینبار نیست که رباتها پس از مدتی از رده خارج میشوند؛ بهعنوان مثال، «هوندا» در سال ۲۰۱۸ پس از دههها پیشرفت در تولید ربات «Asimo»، آن را بازنشسته کرد. «سونی» هم در سال ۲۰۰۶ فروش ربات «Aibo» خود را متوقف و به جای آن نسخه جدیدی را در سال ۲۰۱۸ راهی بازار کرد؛ البته هنوز هم امیدهایی برای بازگشت «Pepper» به عرصه تولید باقی است. شاید هم روزی این ربات با قدرت بیشتری برگردد!
آینده متفاوت
بهطورکلی، آینده کار بشر و تأثیرات دیجیتالسازی و اتوماسیون در بازار کار مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. درحقیقت در یک تحقیق که اخیراً مورد استناد قرار گرفته، ارزیابی شده ۴۷ درصد از مشاغل ایالاتمتحده درحالحاضر مستعد جایگزین شدن با رایانه هستند. برخی مشاغل بهوضوح در آستانه انقراض قرار دارند؛ برای مثال، براساس دادههای سال 2020، شایعترین شغل در ۲۹ ایالت از ۵۰ ایالت ایالاتمتحده «راننده کامیون» هستند و کامیونهای خودران تقریباً بلافاصله منجر به بیکاری این کارگران خواهد شد. این موضوع، نگرانیهای موجهی برای محققان، سیاستمداران و نمایندگان صنعت پدید میآورد که مردم، شرکتها، اقتصاد، دولتها و بهطورکلی جوامع با واقعیتهای جدیدی که در حوزه فناوری، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایجاد میشود، چگونه انطباق مییابند؛ برای مثال، در سال ۲۰۱۶ دفتر اجرایی رئیسجمهوری ایالاتمتحده، شورای ملی علم و فناوری و کمیته فناوری، سه سند را برای آمادهسازی اقتصاد ایالاتمتحده برای عصر ماشینها و هوش مصنوعی منتشر کردند. این سه سند به توضیح تأثیرات فناوریهای RAIA بر بازار کار و ماهیت کار میپردازد و مواردی مانند معضل اشتغال، نیاز انسان به داشتن کار مولد و قابلیت صنعت مدرن برای بهرهوری را مورد بررسی قرار میدهد. همچنین به موضوع احتمالات نابودی صنایع توسط انسان میپردازد، چراکه بخش عظیمی از انسانها از جایگزینی با ربات میترسند. این مطالعه به اخلاقی بودن استفاده از رباتها میپردازد، زیرا رباتها صرفاً جایگزین نیروی انسانی نیستند، بلکه تأثیر واقعی بر جمعیت انسانی هم دارند. با توجه به شرایط فعلی به نظر میرسد رباتها در آینده نزدیک، حداقل در صنعت خردهفروشی و بهطور خاص مراکز خرید، جای انسانها و کارمندان را بگیرند. بااینحال هنوز بحث بر سر کارایی رباتها و مساوی بودن توان آنها با انسانها داغ است و به نظر نمیرسد به این زودیها بتوان جواب قانعکنندهای یافت که بر طبق آن، امکان اتخاذ تصمیم نهایی به وجود بیاید. پس تا آن زمان میتوان به تلفیق کار انسان – ربات دل بست!
منبع: ایندیپندنت