ورود عطر به ایران به حدود ۴ هزار سال پیش برمی گردد. اولین عطر ایرانی در محوطه باستانی سیلک کشف شد .حدود ۲۵۰۰ سال پیش نیز ایرانیان باستان از عطر و مواد خوشبو کننده به صورت زینتی و تجمالتی استفاده می کردند . حال و در دنیای امروز عطرها جایگاه ویژه ای در صنعت مد برای خود پیدا کرده اند که در ادامه متن به طور مفصل به این موضوع پرداخته شده است.
قبل از هرچیز لطفا خودتان را معرفی کنید
عادل شیبانی هستم، متولد 1367 که بیش از 15 سال است در حوزه عطر فعالیت دارم. در این مقاله قصد دارم تا شما را با نقش عطرها در صنعت مد آشنا نمایم.
به نظر شما نقش ورود عطر و لوازم آرایشی ـ بهداشتی به صنعت مد تا چه میزان اهمیت دارد؟
لازم به ذکر است که ارزش بازار عطر در جهان سالانه حدود 50میلیارد دلار بوده که 47 درصد از سهم این بازار متعلق به مارکهای مستقل و انحصاری تولید عطر و 53 درصد از آن متعلق به برندهای غیرمستقل عطری یا همان برندهای مد است. در این میان باید توجه داشت هرچند قلمرو عطر در خانههای عطر است، اما در پارهای از اوقات ممکن است که صاحبان برند در فروشگاههای خود از رایحه و برند خاصی استفاده کرده و به دنبال این موضوع، مصرفکنندگان و خریداران به هنگام مراجعه به این فروشگاهها از جمله زارا، رایحه خاصی را حس کرده و به تدریج آن رایحه یا بو به عنوان یک نوع برند برای آن فروشگاه محسوب شود.
چرا خردهفروشان مد روز به عطر و لوازم آرایشی و بهداشتی برای پیشرفت و اهمیت برند خود توجه نشان میدهند؟
محققان معتقدند بو معنایی است که به شدت با احساسات ارتباط دارد و بیش از 75 درصد از احساسات ما را بوها بوجود میآورند. امروزه صنعت عطر به طور فزایندهای بر تکمیل عطر برای مغز، به ویژه مغز مشتریان، تمرکز دارد. به گفته هارولد وگت، یکی از بنیانگذاران مؤسسه بازاریابی عطر در اسکارسدیل نیویورک، حداقل 20 شرکت بازاریابی عطر و طعم در سراسر جهان، عطر و طعم شرکتها را برای کمک به بازاریابی و تطبیق هویت نام تجاری خود با مشتریان، در سال گسترش میدهند. در این بین، هجوم سریع مد به عطر و لوازم آرایشی - بهداشتی به عنوان یک پیشرفت طبیعی و در عین حال سریع برای خردهفروشان محسوب میشود. در واقع، خردهفروشان میتوانند از این طریق به مشتریان وفادار خویش فرصتی در جهت تجربه نام تجاری خود در بازار محصولات زیبایی ارائه داده و بدین ترتیب، راهحل سریعی با قیمت مناسب در اختیار ایشان قرار دهند.
به نظر شما چه بو و رایحهای میتواند بیشتر در خردهفروشی صنعت مد تأثیرگذار باشد؟
محققان بازاریابی عطر میگویند که از یکسو، رایحههای اسطوخودوس، ریحان، دارچین و مرکبات آرامشبخش هستند، در حالی که نعناع، آویشن و رزماری در این میان خیلی اثرگذار نیستند. از سوی دیگر، زنجبیل، هل، شیرینبیان و شکلات تمایلات روحانی را خیس میکنند و رایحههای مربوط به گل رز، باعث مثبتاندیشی و ایجاد حس خوشبختی میشود.
در زمره مهمترین فعالان حوزه مد، چه برندی توانسته است نقش مهمی در تولید عطر داشته باشد؟
به نظر میرسد امروزه Inditex در حال حرکت به سمت تصاحب بازار عطر است. در حقیقت، این برند میخواهد بیش از یک شرکت مربوط به محصولات مرتبط با مد باشد. آنچه در ابتدا در رابطه با این برند احساس میشد، این بود که این حرکت نوعی اقدام شوکهکننده و با روندی آهسته باشد. با این حال، برند مذکور در حال حاضر خط مشی سریع و قوی در خطوط حوزه تولید عطر را دنبال کرده است. در این بین باید توجه داشت برند Massimo Dutti جدیدترین زنجیره inditex محسوب میشود که هرچند در گذشته این شرکت تعداد عطری محدود داشت، اما با راهاندازی مجدد ایده پیشرفت در عطر، نفس تازهای به تولیدات و برند خویش داده، به نحوی که با عرضه 6عطر جدید در پایان ماه اکتبر، توانسته است در حوزه تولید عطر گامی رو به جلو بردارد. این مجموعه جدید شامل سه عطر برای آقایان و سه عطر مخصوص خانمهاست که کاملاً مطابق با جایگاه و موقعیت برند خویش تولید شده، به نحوی که میتوان گفت با این اقدام توانسته است تا به تصویر مینیمالیستی و تصفیه شده خویش دست یابد و از این طریق، بهترین موقعیت را در حال حاضر در زمینه تولید محصولات مرتبط با مد در بازار به دست آورد. ضمن آنکه این برند بعد از برندهای Zara و Berskhaو Bear & Pull توانسته است با این اقدام به چهارمین برند در رابطه با حجم فروش و زنجیره بزرگ گروه مد تبدیل شود و فروشگاههایی کلیدی با فضایی بسیار خلاقانه در لیسبون افتتاح نماید.
باید توجه داشت برخی اقدامات جانبی نیز توسط این برند، بسیار جالب به نظر میرسد. از جمله اینکه در جشن راهندازی و بستهبندیهای لوکس، حاوی تمام نمونه عطرها و کتابچه مختصر در رابطه با ایجاد خطر عطر و تاریخچه آن توسط این گروه به افراد حاضر و مشتریان ارائه داده شده است. همچنین باید گفت به رغم اینکه در گذشته این برند محصولات خود را از طریق شبکهای از خردهفروشان همچون «داگلاس» و «آمازون» توزیع میکرد، استراتژی جدید این برند بر بازسازی و تحول سیستم توزیع خویش بوده به نحوی که در حال حاضر، تمامی محصولات خود را از طریق برند Massimo Dutti به فروش میرساند و مشتریان از این طریق قادر خواهند بود عطرهای زنانه و مردانه در 400 فروشگاه این برند و در 32 بازار سراسر جهان یافت نمایند و همچنین با واحد یورو ارزشگذاری کرده است. مجموعه این اقدامات موجب شده تا انجمن ملی عطر و لوازم آرایشی اسپانیا اعلام نماید که فروش محصولات حوزه عطر این برند 5.42 درصد افزایش داشته و به 1.31 میلیارد یورو در اسپانیا برسد.